Πέμπτη 10 Ιουλίου 2008

Στις φάμπρικες της Γερμανίας

Τα ρεπορτάζ που έχει κάνει τις τελευταίες δεκαετίες, υποδυόμενος ρόλους, συγκλόνισαν τη Γερμανία και δημιούργησαν ολόκληρη σχολή της ερευνητικής δημοσιογραφίας. Αυτή τη φορά, δύο δεκαετίες και βάλε μετά το βιβλίο όπου περιέγραφε τις συνθήκες εργασίας των ξένων μεταναστών, ο Γκίντερ Βάλραφ ξαναφόρεσε την ποδιά του ανειδίκευτου εργάτη, για να δείξει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονται στην αναπτυγμένη Γερμανία αυτοί που παράγουν τα φτηνά προϊόντα της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Lidl.

Το ρεπορτάζ που δημοσίευσε το τελευταίο τεύχος του περιοδικού της εφημερίδας «Die Zeit» κράτησε ένα μήνα στο εργοστάσιο μιας εταιρίας που αποτελεί αποκλειστικό προμηθευτή των Lidl με φραντζολάκια. Η εταιρία Βαϊντσχάιμερ, σε μια κωμόπολη στη Ρηνανία-Παλατινάτο, δουλεύει επί 24 ώρες το 24ωρο, συσκευάζοντας σε σακουλάκια 10 μικρά ψωμάκια, που μπορούν να αγοράσουν οι πελάτες του σούπερ μάρκετ για ένα ευρώ και 5 λεπτά.

Ο Βάλραφ, που έχει πια πατήσει τα 65, χρειάστηκε να επιστρατεύσει την τέχνη του στη μεταμφίεση, φορώντας μαύρη περούκα και αφήνοντας μουστάκι, με στόχο να πείσει τους εργοδότες του ότι είναι 50άρης. Χρησιμοποίησε και όλα τα τρικ που ήξερε από το παρελθόν για να «πάρει τη δουλειά». Μια δουλειά που αμείβεται με 7,66 ευρώ την ώρα μικτά, κάτω δηλαδή από το επίσημο κατώτατο ωρομίσθιο της Γερμανίας, που είναι 9,61 ευρώ. Υπερωρίες δεν υπάρχουν, Σαββατοκύριακα ή αργίες δεν πληρώνονται έξτρα, όποιος αρρωστήσει δεν πληρώνεται. Συνήθως μάλιστα χάνει τη «βάρδια» για πάντα.

Ο δημοσιογράφος περιγράφει τις εμπειρίες του, όταν οι στραβωμένες από τη χρήση λαμαρίνες κολλούν πάνω στους ιμάντες και οι εργάτες προσπαθούν να πιάσουν αυτές και τα ψωμάκια που ίπτανται στον αέρα, καίγοντας τα χέρια τους. Μιλάει για την τρομοκρατία της εργοδοσίας, που απολύει όποιον τολμά να αναφερθεί σε συνδικαλιστικά δικαιώματα.

«Την πρώτη ημέρα η υπεύθυνη μου έδωσε ένα παντελόνι εργασίας και ένα κοντομάνικο μπλουζάκι. Τη ρώτησα πώς δεν θα παγώνω το χειμώνα. “Αν κρυώνετε, θα πρέπει να δουλεύετε πιο γρήγορα”, ήταν η απάντησή της». Ο δημοσιογράφος περιγράφει πως η πίεση για φτηνά προϊόντα μεταφέρεται από τα σούπερ μάρκετ στους προμηθευτές, καθιστώντας ουσιαστικά «υποχρεωτική» την κακοπληρωμένη εργασία κάτω από απάνθρωπες συνθήκες. Οταν ρώτησε έναν υπεύθυνο γιατί δεν αγοράζουν καινούργιες λαμαρίνες, αυτός του απάντησε αφοπλιστικά: «Εσείς είστε φθηνότεροι».
Μιλάει για το πώς υποχρεώθηκε με το ίδιο κοντομάνικο μπλουζάκι να πετάει τα χαλασμένα ψωμάκια στους κάδους που υπήρχαν έξω από το εργοστάσιο. Ή για το πώς, χωρίς προστασία, έσκιζε σε ένα στενό δωμάτιο τα ελαττωματικά σακουλάκια, που περιείχαν διοξείδιο του άνθρακα φτάνοντας σε σημείο λιποθυμίας.

«Αντεξα ένα μήνα στην κόλαση με τα φραντζολάκια. Εχασα πέντε κιλά. Τις επόμενες ημέρες αισθανόμουν μόνο χαρά που είχα τελειώσει με αυτήν την ιστορία. Μετά άρχισα να αισθάνομαι τύψεις απέναντι στους συναδέλφους που είχα αφήσει πίσω μου. Στα μάτια μου έχω διαρκώς την εικόνα του νεοφερμένου εργάτη που μπαίνει μέσα στο εργοστάσιο. Μόνος, απελπισμένος, ουρλιάζει μόλις κάψει τα χέρια του. Δεν έχει ιδέα τι να κάνει, κανείς δεν θα τον βοηθήσει, ούτε οι συνάδελφοί του».

Ο έλεγχος του 70% της ευρωπαϊκής αγοράς από πέντε μεγάλες αλυσίδες ενισχύει τέτοια φαινόμενα, επισημαίνει ο Βάλραφ. Μοναδική λύση, κατά τη γνώμη του, είναι να κατανοήσουν οι καταναλωτές τη δύναμή τους και να τη χρησιμοποιήσουν, γυρνώντας την πλάτη σε εκείνους που παράγουν κάτω από τέτοιες συνθήκες. Το ερώτημα είναι βέβαια πώς μπορούν να το μάθουν οι καταναλωτές... Δεν υπάρχουν και τόσοι πολλοί Βάλραφ στη σύγχρονη δημοσιογραφία.

ΑΡΓΥΡΟΣ ΚΩΣΤΑΣ
Ελεύθερος Τύπος

Δευτέρα 12 Μαΐου 2008

ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ «ΛΕΥΚΟ ΑΝΘΡΩΠΟ»

Η λεηλασία ενός όμορφου κόσμου.

..αποσπάσματα απο κείμενο του Β.Ρασσιά στο περιοδικό "Ανοιχτή πόλη" το 1991.

"Πεντακόσια χρόνια πριν, το ρυπαρό τσούρμο του τυχοδιώκτη Χριστόφορο Κολόμπο, πατούσε για πρώτη φορά το πόδι του σε εκείνη την απέραντη χώρα που αποκλήθηκε, από τον πολιτισμό του οποίου αποτελούσαν την εμπροσθοφυλακή, «Νέος Κόσμος». Ο ρημαγμένος από τα προϊόντα του και τα παιδιά του «δυτικός» χριστιανικός πολιτισμός κατάφερνε για πρώτη φορά στην -υπερχιλιόχρονη τότε- Ιστορία του, να πραγματοποιήσει τ’ όνειρό του εκείνο που μάταια πέντε αιώνες αργότερα θα επιχειρήσει να ανανεώσει στοχεύοντας αυτή τη φορά προς το αχανές διάστημα: να εξάγει την παραφροσύνη του, τη βία, την πλιατσικομανία του, το δουλεμπόριό του, την εξουσιομανία του, τη θεοκρατία και δεισιδαιμονία του, καθώς κι εκείνη την έμφυτη και χαρακτηριστική τάση του για οικοκτονία και γενοκτονίες προς ένα νεοανακαλυφθέν παρθένο «πέρα εκεί». Την πρώτη φορά πέτυχε ολοκληρωτικά. Την δεύτερη εισέπραξε μόνο ηχηρά χαστούκια.

Εκείνη την «πρώτη φορά» λοιπόν, την… παρθενική όψη του σκηνικού διατάρασσε η παρουσία των ιθαγενών λαών, που με αξιόλογους τρόπους κοινωνικής οργάνωσης και κουλτούρες κατά πολύ ευγενέστερες των «ευρωχριστιανικών», είχανε κάνει το έγκλημα να κατοικήσουνε από τα πανάρχαια χρόνια σε εκείνα τα νέα χωράφια και οικόπεδα των «δυτικών» αρχόντων και ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής. Μία ανείπωτη σφαγή και γενοκτονία ακολούθησε τις αρχικές υποτίθεται «καλόκαρδες» χειραψίες των συφιλιδικών «εξερευνητών» με τους άπειρης ομορφιάς φυσικούς κατοίκους της «Νέας Γής», που κι αυτές ωστόσο τους είχαν θερίσει, καθώς τα παρθένα από ιούς κορμιά τους βομβαρδίστηκαν μονομιάς από τις αμέτρητες αρρώστιες που κουβαλούσαν πάνω τους οι «πολιτισμένοι» που χαν έρθει από τ’ ανατολικά."......

..."Χρειάστηκε μία, προ πενταετίας πολύ σύντομη επαφή του γράφοντος με Ινδιάνους «medicine men» για να πέσουνε όλοι οι πολιτιστικοί φερετζέδες του χριστιανοδυτικού πολιτισμού και να ανοίξουνε διά παντός τα μάτια του νού του. Υπήρξε από εκεί και πέρα κυριολεκτικά απέραντη η συντριβή μου κάθε φορά που κοιτάζοντας το χρώμα του πετσιού μου συνειδητοποιούσα πως ήταν το ίδιο με το πετσί του κτηνώδους, δεισιδαίμονα, άρπαγα και βλάκα, χριστιανού βαρβάρου που εκείνοι γεμάτοι στωϊκότητα εξακολουθούσαν ν’ αποκαλούν κατ’ ευφημισμό «Λευκό Άνθρωπο».

Οι άνθρωποι αυτοί, καθώς και τα εκατομμύρια των προγόνων τους που εξόντωσε η κερδομανία και ο πολιτισμικός μας ιμπεριαλισμός, είναι και ήταν ένα είδος ανθρώπου που για πάρα πολλά πράγματα πρέπει να τους θαυμάζουμε εμείς οι «Λευκοί Άνθρωποι», «με όλο που προβληματίζουν όταν πρόκειται να χαρακτηρισθούν πολιτιστικά» . Να γιατί αν κι αντιπροσώπευσαν ένα σωρό διαφορετικούς τοπικούς πολιτισμούς, με κοινωνίες δίχως κράτη αλλά και με υπεροργανωμένες διοικητικά αυτοκρατορίες, ωστόσο όλοι τους αποδείχτηκαν κατά πολύ ανώτεροι από τον «πολιτισμό» που ο Κολόμπο και οι επίγονοί του αντιπροσώπευαν. Και για αυτό άλλωστε αφανίστηκαν. Το έργο είχε άλλωστε ξαναπαιχτεί κατά τον εκχριστιανισμό των Ευρωπαϊκών εθνών.

Οι Ινδιάνοι συντρίφτηκαν με όλη τη δύναμη του πολεμικού και «πολιτισμικού» οπλοστασίου του ευρωπαϊκού και -στη συνέχεια- αμερικανικού Καπιταλισμού, γιατί υπήρξανε ένας από τους τρομαχτικά ελάχιστους λαούς του πλανήτη που δεν έκαναν αποδεκτό ούτε το παραμικρό κομμάτι του «κόσμου» μας. Δεν καταλάβανε ποτέ τους πώς είναι δυνατό να περιφράσσει κάποιος τη γή και να την κάνει «ιδιοκτησία του» (ή γιατί δεν έκανε το ίδιο με τον αέρα), πώς είναι δυνατό να θελήσει κάποιος να «δαμάσει» και να εκμεταλλευθεί την Φύση, πώς είναι δυνατό να σκοτώνεις αβέρτα κάτω από το λάβαρο ενός φιλόδοξα «αγαπησιάρη» θεού. Όπως και δεν καταλάβανε ποτέ τους ότι ο πολεμιστής απέναντί τους δεν είχε αυτή τη φορά μήτε μπέσα, μήτε ηθική, μήτε ενδοιασμούς να παίξει το παιγνίδι βρώμικα. Το μακελειό του Wooden Knee ήρθε να βγάλει από τη μέση τα υπολείμματα και μόνο μίας πριν από μόλις δύο αιώνες πολυάριθμης κι αδούλωτης φυλής. Οι «κοκκινόπετσοι» τιμωρήθηκαν αυστηρά από τον χριστιανό «Λευκό Άνθρωπο» γιατί έκαναν το έγκλημα ν’ αντιπροσωπεύουν έναν Άλλο Κόσμο και να επιμείνουν μάλιστα σ’ αυτό."...

..."Στο φιλοσοφικο-θρησκευτικό τέλος χώρο, οι ινδιάνικες κοινωνίες, όλες τους, είναι έμπρακτα οικολογικές. Στ’ αλήθεια, εκείνο που μου είπε στα 1986 ένας Λακότα «medicine man», με δικά του λόγια βέβαια, ήτανε πέρα για πέρα σωστό. Την Οικολογία, δεν την διαβάζεις στα βιβλία, δεν την διδάσκεσαι σε πανεπιστήμια και σε αστικά σχολεία, δεν τη γνωρίζεις από το προπαγανδιστικό υλικό κάποιων οικολογικών κομμάτων που επιθυμούνε την ψήφο σου. Την Οικολογία, τη στενή σου σύνδεση με τη Φύση και το Θείο, την κατανόηση και τον βαθύ σεβασμό προς το περιβάλλον που μέσα του κινείσαι, δεν τη διδάσκεσαι αλλά τη ζεις καθημερινά. Ως τρόπο ζωής αλλά και ηθική δομή και «θρησκευτική» αντίληψη. Και βάζω αυτό το «θρησκευτική»” μέσα σε εισαγωγικά, για τον απλό λόγο πως ο οικο-σπιριτουαλισμός των «εκτός αυτοκρατοριών» Ινδιάνων, δεν είναι θρησκεία με την έννοια που της δίνουνε οι μονοθεϊστές «δυτικοί»: «πρόκειται για ένα συνολικό όραμα ζωής. Η γνώση καταλαβαίνεται από όλους, χωρίς ειδικούς. Οι Ινδιάνοι λένε «ούτε γιατροί, ούτε παπάδες!». Ο σπιριτουαλισμός τους δεν είναι μία φυγή, όπως συμβαίνει με τις μονοθεϊστικές θρησκείες, αλλά τρόπος άμεσης επιβεβαίωσής τους ως ανθρώπινα όντα, σε μία φιλική σχέση με το περιβάλλον. Αυτός ο σπιριτουαλισμός, αποτελεί απαναπόσπαστο μέρος της ινδιάνικης κουλτούρας δια μέσου της Ιστορίας τους, της γλώσσας τους, του τρόπου ζωής τους».

Όλες οι πιο πάνω ιδιαιτερότητες των ινδιάνικών κοινωνιών, τους καταδίκασαν βέβαια σε αφανισμό από τον «πολιτισμό» του «Λευκού Ανθρώπου», που δεν ανέχεται αιρέσεις, διαφορετικότητες και τροχοπέδες στις προελάσεις του. Ο «Λευκός» χριστιανός καπιταλιστής άρχισε πολύ σύντομα να βλέπει τους Ινδιάνους σαν μία άχρηστη αναπνέουσα μάζα προς εξόντωση. Οι κακοί σκλάβοι πάντα τιμωρούνταν από αυτόν με ΘΑΝΑΤΟ. Η υπογραφή της θανατικής καταδίκης τους Ινδιάνικου λαού έγινε τα χρόνια εκείνα που όλοι οι Ινδιάνοι τους οποίους «οι νέοι αφέντες του νέου κόσμου» κατάφεραν ν’ αλυσοδέσουν, αυτοκτονούσαν μαζικά (!) την αμέσως επόμενη ημέρα μετά την υποδούλωσή τους. Ακατανόητη πράξη υπέρτατης δραπέτευσης από τα κάτεργα ενός αρρωστημένου κόσμου που ακόμα και τη δουλεία θεωρούσε «κομμάτι της τάξης του Θεού». Έτσι, με τη «ντόπια» σκλαβουριά τους να αυτοχειριάζεται, άνοιξε πολύ σύντομα ο γνωστός δρόμος για τους δουλέμπορους της μαύρης αφρικανικής σάρκας. Το «Λευκό» χριστιανικό καπιταλιστικό κτήνος δεν ήταν διατεθειμένο να φρενάρει πουθενά."...

..."Μην αισθάνεστε οίκτο για τους Ινδιάνους. Εξοντώθηκαν πολεμώντας απελπισμένα μεν, αλλά περήφανα όπως είχανε μάθει να ζούνε επί αιώνες. Η γενοκτονία, οι εκτοπισμοί, οι υποχρεωτικές στειρώσεις, οι απαγωγές των παιδιών τους, οι φυλακίσεις, η στέρηση των πολιτικών και αστικών τους δικαιωμάτων, τα λυντσαρίσματα, η ανεργία, ο αλκοολισμός, η εξαθλίωση, τα πυρηνικά απόβλητα, θα ολοκλήρωναν απλώς το «Μεγάλο Έργο» τού επίσης «μεγάλου» «Λευκού Ανθρώπου»…

Μην αισθάνεστε οίκτο για του Ινδιάνους. Ας φυλάξουμε τον οίκτο μας, για εμάς."

Βλ. Ρασσιάς, 1991.

Κυριακή 4 Μαΐου 2008

Οι εξεγέρσεις των πεινασμένων

Ηδη, σε περισσότερες από τριάντα επτά χώρες, η διατροφική ανασφάλεια έχει προκαλέσει εξεγέρσεις. Είναι οι φτωχότεροι των αστικών κέντρων που ξεσηκώνονται, όχι ακόμα οι αγρότες και η μεσαία τάξη. Θα το κάνουν όμως, εάν η τιμή των διατροφικών προϊόντων συνεχίσει να αυξάνεται. Κανείς, άλλωστε, δεν πρόκειται να εμποδίσει κάτι τέτοιο, ενώ κατά παράδοξο τρόπο ποτέ άλλοτε η παραγωγή δεν ήταν τόσο άφθονη.

Η ραγδαία άνοδος των τιμών δεν οφείλεται, λοιπόν, σε έλλειψη αλλά σε άλλους παράγοντες. Κι έτσι, σε βάθος χρόνου θα υπάρξουν νέες εξεγέρσεις. Οι οποίες θα μεταφραστούν σε νέες μεταναστεύσεις προς τις αναπτυγμένες χώρες του Βορρά. Γιατί το κόστος διατροφής αντιπροσωπεύει μέχρι και το 75% του οικογενειακού εισοδήματος στις φτωχές χώρες, ενώ στις πλούσιες μόνο το 15%.

Για να προλάβουν τα επερχόμενα προβλήματα, κάποιες κυβερνήσεις πήραν ήδη μέτρα: το Καζακστάν σταμάτησε τις εξαγωγές σίτου, η Ινδονησία περιόρισε τις εξαγωγές ρυζιού, το ίδιο έκαναν η Αργεντινή, το Βιετνάμ και η Ρωσία για το σιτάρι, το ρύζι και τη σόγια, ενώ οι Φιλιππίνες κήρυξαν πόλεμο στους κερδοσκόπους.

Οι τιμές, όμως, συνεχίζουν να σκαρφαλώνουν. Από τον περασμένο Μάρτιο, το γάλα αυξήθηκε κατά 80%, η σόγια 87%, το σιτάρι 130%. Η Παγκόσμια Τράπεζα, που φέρει μεγάλη ευθύνη στην υπόθεση, επιβεβαιώνει ότι οι αυξήσεις έσπρωξαν στην ένδεια περισσότερα από εκατό εκατομμύρια ανθρώπους. Και το Διεθνές Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης υπολογίζει ότι για κάθε αύξηση 1% στην τιμή των βασικών προϊόντων, 16 εκατομμύρια άνθρωποι βυθίζονται σε διατροφική ανασφάλεια. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι το 2025, περισσότερο από 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι πιθανόν να μην έχουν πια να φάνε.

Πού οφείλεται, λοιπόν, η έκρηξη; Σε τέσσερις, κυρίως αιτίες:

1 Κατ' αρχάς, η άνοδος του βιοτικού επιπέδου σε χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία άλλαξε τις διατροφικές συνήθειες. Η νέα μεσαία τάξη τρώει συχνότερα κοτόπουλο και χοιρινό, πρέπει λοιπόν να διπλασιαστεί ή και να τριπλασιαστεί η κτηνοτροφία. Τα ζώα αυτά, που τρέφονται με δημητριακά, καταναλώνουν πλέον το μεγαλύτερο μέρος της συγκομιδής.

Οσο θ' αυξάνει ο πληθυσμός της γης αλλά και η αγοραστική δύναμη στις «αναδυόμενες» χώρες, η ανάγκη σε δημητριακά θα γίνεται πιεστικότερη. Οδεύουμε προς μία δομική αλλαγή, την οποία περιγράφει ο οικολόγος διανοητής Λέστερ Μπράουν: «Οταν οι Κινέζοι θα καταναλώνουν όσο κρέας και οι Αμερικανοί, τότε θα χρειάζονται το 50% της παγκόσμιας παραγωγής δημητριακών».

2 Η δεύτερη αιτία είναι η παραγωγή βιοκαυσίμων. Η γη που αφιερώνεται σ' αυτές τις καλλιέργειες δεν παράγει πια τρόφιμα. Κι αυτό θα χειροτερεύει, γιατί η Ευρωπαϊκή Ενωση αποφάσισε ότι 10% των καυσίμων που θα καταναλώνονται το 2020 πρέπει να προέρχονται από βιοκαύσιμα. Ο αμερικανός πρόεδρος δήλωσε το ίδιο για το 2017, σε ποσοστό 15%. Χώρες όπως η Σενεγάλη και η Ινδονησία επέλεξαν να παράγουν πλέον βιοκαύσιμα και όχι τρόφιμα. Εν μέρει υπεύθυνο για την κατάσταση αυτή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διαβεβαιώνει ότι 20-50% της παγκόσμιας συγκομιδής καλαμποκιού προορίζεται ήδη για βιοκαύσιμα.

3 Η τρίτη αιτία είναι ότι η τεράστια αύξηση της τιμής του πετρελαίου προκαλεί αυξήσεις στις μεταφορές, άρα και στα διατροφικά προϊόντα.

4 Τέλος, υπάρχει και η κερδοσκοπία. Αφήνοντας την κρίση των «subprime», τα επενδυτικά κεφάλαια στοιχηματίζουν σήμερα στα αγροδιατροφικά προϊόντα. Αγοράζουν και αποθηκεύουν υπολογίζοντας στην αύξηση. Υπολογίζεται ότι περίπου 10% της αύξησης οφείλεται στους κερδοσκόπους, που δεν διστάζουν να πλουτίζουν ακόμα και προκαλώντας λιμό.

Για να φρενάρουν τη χρηματοοικονομική κρίση, οι κεντρικές τράπεζες, οι κυβερνήσεις και τα μεγάλα θεσμικά ιδρύματα δεν δίστασαν να ξοδέψουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Οσον αφορά στην καταπολέμηση της διατροφικής κρίσης, όμως, μόνο δειλά βήματα γίνονται διεθνώς. Μπορεί το να σώσεις μια τράπεζα να είναι επιτακτική ανάγκη αλλά το να σώσεις εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές είναι λιγότερο επείγον.

Καιρό πριν, οι πλουσιότερες χώρες δεσμεύτηκαν να αφιερώσουν 0,7% του ΑΕΠ τους για να βοηθήσουν τις φτωχότερες χώρες. Ελάχιστες είναι εκείνες που κράτησαν την υπόσχεσή τους. Και μάλιστα το σύνολο της βοήθειας μειώθηκε πέρσι κατά 8,4%. Οπως μειώθηκε και οι βοήθεια προς τη γεωργία των χωρών του Νότου κατά 50%, τα τελευταία είκοσι χρόνια. Γιατί λοιπόν προκαλούν εντύπωση οι εξεγέρσεις; Τι περιμένουμε για να θεσμοθετήσουμε, επιτέλους, ένα Διεθνές Ταμείο ενάντια στη φτώχεια;

*Το άρθρο του ΙΓΝΑΣΙΟ ΡΑΜΟΝΕ είναι το πρώτο στο πλαίσιο της συνεργασίας του πρώην διευθυντή της «MONDE DIPLOMATIQUE» με την «Κ.Ε.» Μια φορά τον μήνα ο γνωστός δημοσιογράφος θα αρθρογραφεί για τα μεγάλα θέματα της διεθνούς επικαιρότητας.


ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 04/05/2008

Τρίτη 29 Απριλίου 2008

Αλυσίδες ή καδένες..

Ανοίγω το laptop και ...πσστττ-μπόινγκ!!!.. ένα μπαλάκι ακαθόριστου σχήματος, όγκου και βάρους με βρήκε κατακούτελα. "Μμμμμ, σίγουρα είναι του φίλτατου "πνεύματος".."
"Οχι ρε Ροζ Μονόκερω μου, είναι απ' αυτά τα chain-mails, τι να κάνω??" αναρωτήθηκα ...
Φοβούμενος την πιθανή κατάρα του αόρατου πνεύματος αποφάσισα να το συμπληρώσω και αναγκαστικά να το δημοσιεύσω...

1.Όνομα
Πατρός ή μητρός?? Ψευδώνυμο ίσως??

2. Γενέθλια
Ήμουν μηδέν ετών προς μίας ημέρας μωρό, αδύνατο να θυμηθώ ακριβώς..

3. Ζώδιο
Μεγάλη Άρκτος .... ή κάτι μπερδεύω??

4.Χρώμα μαλλιών
Αααα παιδιά δεν φοράω μάλλινα ούτε το χειμώνα, με ενοχλούν στο λαιμό!

5. Χρώμα οφθαλμών
Οφθαλμών αντί οφθαλμών.... αυτό είναι?

6. Έχεις ερωτευτεί ποτέ;
Το τι κάνουμε στο κρεβάτι μας δεν τα λέμε στα internet...

7. Είδος μουσικής που ακούς
Kυρίως torrents

8. Χαρακτήρας DISNEY/WB
O Γκαρής, από τον Γουίνι

9. Ποιος φίλος σου μένει πιο μακριά;
Πάντως όχι αυτός που μένει πιο κοντά, ο άλλος...

10. Πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι μόλις ξυπνήσεις:
Ξύπνησα ή ονειρεύομαι ότι ξύπνησα?

11. Κάτι που έχεις πάντα μαζί σου και δεν το αποχωρίζεσαι:
Εμένα!! Δεν ξεκολλάω από πάνω μου με τίποτα!

12. Τι έχεις στον τοίχο σου?
Στον τοίχο μου? πίσω μου? μισό λεπτό να δω...ΑΑΑΑΑ ένα ελάφι!!!!

13. Τι έχεις κάτω απ’ το κρεβάτι σου?
Μετά απ'αυτό που έπαθα με τον τοίχο σιγά μη σκύψω να δω!!

14. Αν ήσουν μόνος/η στο σπίτι και άκουγες ένα βάζο να σπάει τι θα έκανες?
Ελα ρε ...δεν έχετε δει θρίλερ?? Θα πηγαινα μόνος μου στο υπόγειο με σβηστά φώτα για να δω. Μετά θα έβγαινα και στο δάσος απέναντι απο το σπίτι ... μόνος ....στο σκοτάδι....

15. Αγαπημένος αριθμός:
π

16. Αγαπημένο όνομα:
Μ'αρέσει το Φάνη-Πάλη ( Είναι Φάνη-Πάλη ή Φάνη-Πάλι? Οπως το αρκουδάκι Πάντα... ήταν αρκουδάκι πάντα?? χμμμμ..)

17. Τα χόμπι σου:
Να συμπληρώνω ερωτηματολόγια, δεν το κατάλαβες τόση ώρα??

18. Πού θα ήθελες να ήσουν τώρα?

Μπορεί και να είμαι κάπου αλλού και εγώ να είμαι απλά ένα είδωλο του "αλλού" εαυτού μου. Για μισό λεπτό.... άρα ο "άλλος" γράφει με το αριστερό....αχαα!!!

19. Μια ευχή για το μέλλον:
Ποιο μέλλον ?? ετσι όπως πάμε η Γη θα μας τιμωρήσει!! (σοβάρεψα εεεε..)

20. Αν μπορούσες να ταξιδέψεις στο χρόνο και να γυρίσεις πίσω, σε ποια εποχή θα πήγαινες;
... 900 χρόνια πίσω! Να ψάξω για το Ιερό Δισκοπότηρο. Να συναντήσω τους Ιππότες της...Στρογγυλής Τραπέζης, να χρειαστεί να αντιμετωπίσω τον Μαύρο Ιππότη, να συναντήσω τους βωμολόχους Γάλλους και τους Ιππότες που λένε όλο «ναι»...ουάου!!

21. Φωτιά! Πάρε κάτι μαζί σου:
Ενα τσιγάρο!!.... Οχι ρε συ ..το έκοψα!!! εεεεε.....ένα κεράκι!

22. Αγαπημένο λουλούδι:
το λουλούδι του μπακτσέ..

23. Αγαπημένη σειρά:
Είμαι μεταξύ δύο σειρών....μμμμ.... ΙΚΑ ή εφορία??? και οι δύο είναι τρομερές!! μπα, θα διαλέξω Καρφούρ 10' πριν το κλείσιμο!!

24. Αγαπημένη ταινία:
Μονωτικη. Κυρίως κόκκινη!

25. Αγαπημένο τραγούδι:
Των τζιτζικιών. Υπάρχει σχέση αγάπης και μίσους! (στην πόλη όλοι το αναπολούμε και το Καλοκαίρι μας τη σπάει!!)

26. Aγαπημένο βιβλίο:
Η Βίβλος. (γιατί ρε??? στα καλλιστεία όλες αυτό λένε! όπα, πρέπει να το έχουμε διαβάσει??)

27. Αγαπημένο ζώο:
Ο βραδύπους !! απίστευτος!! Τον βλέπεις και σε πιάνει άγχος... "άντε βρε παιδί μου, θα σε φάνε!!". Δίνει στα ντοκιμαντέρ μια διάσταση θρίλερ!

28. Αγαπημένο ρούχο:
Μαγιό. Κυρίως μονοκίνι.

29. Αγαπημένος καλλιτέχνης/ιδα:
Η μισή Ελλάδα ! στενάξαν τα reality, καλά δεν βλέπετε??

30. Αγαπημένο χρώμα:

Καλά, πλάκα με κάνεις?? η οθόνη μου έχει, λέει, 16-εκατομμύρια χρώματα... άει διάλεξε εσυ ένα χρώμα!!

31. Αγαπημένο φαγητό:
Οχι άλλο κάρβουνο!! Για φαγητό ξαναρώτα με 15 μέρες μετά το Πάσχα. Για τώρα έκλεισα!

32. Με ποιον χαρακτήρα από cartoon (Disney, WB, comics) ταυτίζεσαι?
Θα ταυτιζόμουν με τον Ζορό, αν αντί για "Ζ" χάραζε, "Με λένε Ζορο, έχω και άλογο, πάμε μια βόλτα?"

33. Κακή συνήθεια:
Να συμπληρώνω ερωτηματολόγια! δεν το κατάλαβες?

34. Χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς σου που σου αρέσει:
Μ'αρέσω ολοσχερώς και εντελώς... τι να πρωτοθαυμάσει κανείς σε μένα!! δεν θα ήθελα να αδικήσω τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά μου!! ειμαι αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς..

35. Χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς σου που δεν σου αρέσει:
Δεν συνηθίζω να αναφέρομαι ατομικά σε κάποιο χαρακτηριστικό. Όταν η προσωπικότητα πάει καλά δεν αλλάζουμε την σύνθεση. Είμαστε μέσα στους στόχους μας!!

36. Συνηθισμένη ατάκα:
Aν ο Θεός ήταν Δημοκράτης δεν θα έδινε δέκα εντολές, θα έδινε δέκα προτάσεις προς συζήτηση.

37. Δουλειά που θα ήθελες να κάνεις:
Να μην δουλεύω.

38. Μεγαλύτερος φόβος:
Μάγκες, αν υπάρχει Θεός την κάτσαμε!!!

39. Η καλύτερη pizza:
Με διαφορά η www.pizza.com!!
"Τελικά κέρδισε 2,6 εκατομμύρια δολάρια πουλώντας τη διαδικτυακή διεύθυνση pizza.com, η οποία του κόστιζε μόνο 20 δολάρια ανά έτος από το 1994 που την αγόρασε."

40. Πιστεύεις ότι τα κατοικίδια ζώα είναι:
Οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου!! απλά δεν το ξέρουν ακόμα... είναι σε διαπραγματεύσεις. Τα κατσικάκια το έμαθαν τώρα κοντά...

Ουφ, τέλειωσα!!
Πετάω το μπαλάκι στην τύχη και...

Τρίτη 22 Απριλίου 2008

Υπατία

Δημήτρης Βαρβαρήγος : Μέσα στη νύχτα όπου η σιωπή έχει φωνή εγώ καταφέρνω να βρίσκω εκείνη τη γαλήνη που χρειάζεται …

Αποσπάσματα απο συνέντευξη που πήρε ο Μπάμπης Δερμιτζάκης από τον Δημήτρη Βαρβαρήγο.




"- Δημήτρη, το βιβλίο σου με θέμα την Υπατία, είχε μεγάλη απήχηση. Πριν μας πεις τι ήταν αυτό που σε παρώθησε να γράψεις αυτό το βιβλίο, πες μας δυο λόγια γι' αυτήν, για τους αναγνώστες που αγνοούν την τραγική ιστορία της. Κι εγώ συμπτωματικά έμαθα γι' αυτήν, πριν χρόνια, όταν μια φίλη μου άνοιξε εκδοτικό οίκο με αυτό το όνομα.

Δυστυχώς δεν είναι διαδεδομένη η ιστορία και ο βίος αυτής της σημαντικής γυναίκας για ευνόητους λόγους… η θρησκεία. Λοιπόν η Υπατία υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες γυναικείες μορφές που έζησε τον 4ο - 5ο αιώνα μ.Χ. και δίδασκε όπου μπορούσε, στο πανεπιστήμιο, στη βιβλιοθήκη, στους δρόμους, μαθηματικά, αστρονομία και πλατωνική φιλοσοφία. Εποχή σκοταδισμού και θρησκευτικού φανατισμού όπου οι επιστήμες θεωρούνταν μαγγανείες. Φαντάσου λοιπόν εκείνη την περίοδο μια γυναίκα να προσπαθεί να κρατήσει ζωντανό τον ελληνικό ιδεαλισμό με το αστείρευτο πνεύμα του. Της έλαχε να είναι η τελευταία εκπρόσωπος του φθίνοντος ελληνικού πολιτισμού. Η εκκλησία αναλαμβάνει να παίξει σημαντικό ρόλο στη πολιτική της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Εποχή έξαρσης και άγριου θρησκευτικού φανατισμού. Ομάδες κρούσης ορμητικών χριστιανών ξεκινούν καταστροφές παγανιστικών ναών, διωγμούς εθνικών και εβραίων. Το όραμα του Κύριλλου για μια συμπαγή θρησκεία βρίσκει εμπόδιο και στην Υπατία. Την κατηγορεί ως ειδωλολάτρισσα και την κατάλληλη χρονική στιγμή οι παραβολάνοι την σύρουν μέσα στην εκκλησία και τη διαμελίζουν με αχιβάδες. Οι αχιβάδες ήσαν θαλασσινά όστρακα λειασμένα και κοφτερά σαν ξυράφια. Τα χρησιμοποιούσαν συνήθως στα βυρσοδεψία αλλά και ο λαός για πολλές άλλες χρήσεις.
Μετά το θάνατο της Υπατίας ακολούθησε η φυγή πολλών λογίων και η αρχή του τέλους της Αλεξάνδρειας ως σημαντικού κέντρου μάθησης.
Είναι βλέπεις η μοίρα των πρωτοπόρων, των μεγάλων φυσιογνωμιών να μην τους αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι τη στιγμή που ζουν γιατί δεν έχουν φτάσει στο βαθμό της δικής τους εξέλιξης.
Προσωπικά αισθάνομαι πολύ περήφανος καθώς κατέχω την πρωτιά ως έλληνας συγγραφέας που αναφέρθηκε με τρόπο αναλυτικό για την Υπατία."



"- Εδώ θα σου κάνω μια παρατήρηση σαν βιβλιοκριτικός. Ενώ αναφέρεσαι σύντομα στα ιστορικά πρόσωπα σε επίμετρο στο βιβλίο σου, δεν γράφεις τίποτα για τους παραβολάνους. Βέβαια από τα συμφραζόμενα καταλαβαίνει κανείς τι ήσαν. Μήπως όμως θα μπορούσες να μας πεις τώρα δυο λόγια γι' αυτούς;

Συμβαίνει μέσα σε πεντακόσιες σελίδες να ξεφύγουν μερικές λεπτομέρειες, ευτυχώς μικρές, άλλωστε το βιβλίο είναι μυθιστορία και δεν ήθελα να βάλω παραπομπές κι επεξηγήσεις που θα διαφοροποιούσαν τη δομή του. Όμως στις “σημειώσεις του συγγραφέα” σελίδα 519 το έχω καταγραμμένο. Λοιπόν οι δολοφόνοι της Υπατίας ήταν οι παραβολάνοι, φανατικοί οπαδοί της εκκλησίας και ομάδα κρούσης του Κύριλλου. Πεντακόσιοι περίπου μοναχοί φερμένοι από μονές κι από ειρκτές της Νιτρίας, όπου με υποκινητή τον κλήρο, ασκούσαν επιθετική στάση, κατέστρεφαν αρχαιοελληνικούς ναούς, εκφόβιζαν κι αντιμάχονταν όσους θεωρούσαν αντιθέτους. Έτσι και με την εθνική Υπατία που τη θεώρησαν παγανίστρια λόγω των μαθηματικών κι αστρονομίας και τροχοπέδη στην ανάπτυξη του χριστιανισμού, την έσυραν μέσα στο καισάριο, στη χριστιανική εκκλησία και τη διαμέλισαν με αχιβάδες.


- Διαβάζοντας το μυθιστόρημά σου συνειδητοποίησα για πρώτη φορά ότι ο χριστιανικός φονταμενταλισμός ήταν τρισχειρότερος από τον μουσουλμανικό. Η διαφορά βρίσκεται στο ότι ο πρώτος ανήκει στην ιστορία ενώ ο δεύτερος είναι εφιαλτικά παρών. Γράφοντας το βιβλίο σκεφτόσουν καθόλου την αναλογία;

Η προσπάθεια μου να ξαναζωντανέψω εκείνη τη σκοτεινή εποχή μ' έκανε να κοιτάξω κατάματα την ιστορία και περισσότερο αντικειμενικά απ' όσο εν πολλοίς συμβαίνει να είναι καταγραμμένη. Κάθε μέρα όλο και περισσότερο βρισκόμουν αντιμέτωπος σχεδόν με το σύνολο των ιδεών και απόψεων μου περί θρησκευτικών θεωριών και πεποιθήσεων. Και κάθε μέρα μου έρχονταν στο μυαλό τα λόγια του Πλάτωνα που είπε: “Δώσε στο παιδί να πιστέψει ένα θεό για να χάσει την αθωότητα του”.
Οι θρησκείες είναι σε ανθρώπινα χέρια και ανάλογα με τις πεποιθήσεις και τα πιστεύω τους ασκούν εξουσία μέσα από αυτήν. Ο δογματισμός σε κάθε του έκφραση είναι αρνητικό στοιχείο ανεξάρτητα αν λέγεται χριστιανισμός ή μουσουλμανισμός. Μεγάλη συζήτηση, πώς να μιλήσεις για πράγματα που μπορούν να περιοριστούν με τη λογική μέσω της γνώσης κι όχι ακουμπισμένα τυφλά σε μία θρησκεία. Απλά λυπάμαι όσους πιστεύουν με δογματικό τρόπο και στο όνομα του θεού τους είναι ικανοί να σκοτώσουν τον συνάνθρωπό τους. Μακριά από μένα."





Μπάμπης Δερμιτζάκης
για το lexima.gr

Παρασκευή 11 Απριλίου 2008

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΘΑΥΜΑ ΣΤΗΝ ΠΓΔM

Μια χρυσοφόρα Συμφωνία

Η καραμέλα που ακούγεται ακόμα και από επίσημα χείλη είναι ότι από την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας οι σχέσεις Ελλάδας και ΠΓΔΜ έχουν παγώσει. Ισχύει το ακριβώς αντίθετο: Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών, αυτά τα δώδεκα χρόνια αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα οι σχέσεις των δύο χωρών:

Από τις δεκαεπτά μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις σε ΠΓΔΜ, οι επτά είναι ελληνικές. Βάσει του μετοχικού κεφαλαίου, οι ελληνικές επενδύσεις στην ΠΓΔΜ ανήλθαν την περίοδο 2000-2006 σε 262,4 εκατ. δολ., ή, αν υπολογισθεί το σύνολο των ετησίων ροών επενδύσεων, κατέλαβαν τη δεύτερη θέση μεταξύ των ξένων επενδύσεων.

Ο υπολογισμός της ροής ξένων επενδύσεων βάσει μετοχικού κεφαλαίου δεν αφορά το πραγματικό επενδεδυμένο κεφάλαιο των επιχειρήσεων, το οποίο εμφανίζεται μόνο στα στοιχεία του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών της Κεντρικής Τράπεζας της ΠΓΔΜ.

Δεδομένου ότι μεγάλο μέρος των ελληνικών κεφαλαίων έχει εισρεύσει στην ΠΓΔΜ μέσω εταιρειών ελληνικών συμφερόντων, που έχουν την έδρα τους και σε άλλες χώρες (Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Κύπρος, Ιρλανδία), και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιωτικοποιήσεις και εξαγορές (ΕΛΛ.ΠΕ.-ΟΚΤΑ, ETE-Stopanska Bank, OTE-Cosmofon, TITAN-UJSE, 3E-Pivara, Alpha Bank, Kyriakidis, Elbisco-Zitolux), το μέγεθος των ελληνικών επενδύσεων, σύμφωνα με το επενδεδυμένο κεφάλαιο, είναι ανώτερο του επισήμως εγγεγραμμένου και ανέρχεται σε 950 εκατ. ευρώ, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση και απασχολώντας πάνω από 20.000 άτομα, ενώ οι σαράντα μεγαλύτερες εταιρείες ελληνικών συμφερόντων στην ΠΓΔΜ διαθέτουν επενδεδυμένο κεφάλαιο 830 εκατ. ευρώ.

Στο σύνολο της αξίας των ελληνικών επενδύσεων, το 25% καταλαμβάνουν οι επενδύσεις στον τομέα πετρελαίου, το 17% σε τηλεπικοινωνίες, το 28% σε Τράπεζες, το 10% σε κλάδο τροφίμων, 15% σε βιομηχανία και το 5% σε λοιπούς τομείς. Ακόμα και στο ένα από τα τρία ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια της ΠΓΔΜ (Alpha) υπάρχει συμμετοχή ελληνικού κεφαλαίου.

Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος (ΕΣΥΕ), το 2005 οι ελληνικές εξαγωγές προς την ΠΓΔΜ αυξήθηκαν κατά 6,72%, σε σχέση με το 2004 (από 382,1 εκατ. δολ. σε 407,9 εκατ.), ενώ οι ελληνικές εισαγωγές από ΠΓΔΜ αυξήθηκαν κατά 63,49% (από 150,4 εκατ. δολ. σε 245,9 εκατ.). Το 2005, ο όγκος εμπορίου αυξήθηκε κατά 22,17% (από 532,5 εκατ. δολ. σε 653,8 εκατ.) και το εμπορικό ισοζύγιο διατηρήθηκε θετικό για την Ελλάδα (162 εκατ. δολ.) παρά τη μείωσή του κατά 30,08% σε σχέση με το 2004 (231,7 εκατ.). Η ραγδαία αύξηση των ελληνικών εισαγωγών από ΠΓΔΜ οφείλεται στο γεγονός ότι οι ελληνικές εταιρείες οι οποίες έχουν εγκατασταθεί στην ΠΓΔΜ εισάγουν πρώτες ύλες από την Ελλάδα και επανεξάγουν το προϊόν τους στην Ελλάδα (παθητική τελειοποίηση, κοινώς «φασόν»).

Περιττό να πούμε ότι ένα είναι το όνομα των γειτόνων μας για όλες αυτές τις επιχειρήσεις (ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για θυγατρικές ελληνικών κρατικών εταιρειών είτε για ιδιωτικές επενδύσεις): «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Αυτό το «ελληνικό θαύμα» στην ΠΓΔΜ δεν έγινε τυχαία. Μετά την άρση του εμπάργκο και την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας ανέλαβαν πρωτοβουλία στελέχη του επιχειρηματικού κόσμου που είχαν γνώση του χώρου της Γιουγκοσλαβίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το λόμπι των ξένων εισαγωγέων στην ΠΓΔΜ συντονίζεται κυρίως από τον οργανισμό International Council of Investors (ICI), που ιδρύθηκε το 2002 από 11 Ελληνες, με τη βοήθεια του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος.

Στο δ.σ. του ICI πλειοψηφούν οι Ελληνες, ενώ πρόεδρός του είναι ο Αριστείδης Βλάχος και τις ετήσιες συνελεύσεις του παρακολουθεί ο εκάστοτε πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ.

Εντυπωσιακή είναι και η ανάπτυξη του τουρισμού μεταξύ των δύο κρατών. Παρά την αβάσταχτα ακριβή βίζα (35 ευρώ), το 2006 επισκέφθηκαν την Ελλάδα 443.319 τουρίστες από την ΠΓΔΜ, που είναι η πρώτη χώρα, για την Ελλάδα, σε αριθμό έκδοσης βίζας, με 100.000 περίπου θεωρήσεις ετησίως.

Ανέφελη συνεργασία;

Από την άλλη μεριά, η ΠΓΔΜ έχει μονομερώς καταργήσει τη βίζα από χρόνια, διευκολύνοντας τους Ελληνες να επισκέπτονται τη χώρα τους ακόμα και για έναν καφέ. Μάλιστα, από τον Ιούνιο του 2007, έπειτα από διάβημα των τουριστικών πρακτόρων, η ΠΓΔΜ αποφάσισε να επιτρέπει την είσοδο με την επίδειξη απλά της ελληνικής ταυτότητας, ξεπερνώντας έτσι τις δυσκολίες που προκάλεσε η καθυστέρηση έκδοσης διαβατηρίων από την ΕΛ.ΑΣ.

Την περίοδο 1997-2002, η Ελλάδα χορήγησε συνολικά ποσόν 53,27 εκατομμυρίων ευρώ, με τη μορφή αναπτυξιακής βοήθειας, στην ΠΓΔΜ και ειδικότερα στους τομείς υγείας, εκπαίδευσης, προστασίας του περιβάλλοντος, εμπορίου, δημόσιας διοίκησης και ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση μεταξύ των κρατών που χορηγούν βοήθεια στην ΠΓΔΜ, μετά τις ΗΠΑ και τη Γερμανία. Το πενταετές Ελληνικό Σχέδιο για την Οικονομική Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων (ΕΣΟΑΒ 2002-2006) προβλέπει τη χορήγηση 74, 84 εκατ. ευρώ στην ΠΓΔΜ. Ελλάδα και ΠΓΔΜ συνεργάζονται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας Interreg ΙΙΙ 2000-2006, μοιράζοντας συνολικούς πόρους 103 εκατ. ευρώ με στόχο «να μην αποτελούν τα εθνικά σύνορα εμπόδιο στην ισόρροπη ανάπτυξη και στην ενοποίηση του ευρωπαϊκού εδάφους».

Η περιγραφή των οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών δεν μπορεί, φυσικά, να καλύψει την πολιτική διαμάχη γύρω από το όνομα. Ομως, απ' την άλλη πλευρά, αν δεν λάβει κανείς υπόψη του αυτή την πραγματικότητα, δεν μπορεί να αντιληφθεί τις παλινωδίες των εκάστοτε κυβερνήσεων και των δύο χωρών που πίσω από τις εθνικιστικές εξάρσεις και τους λεονταρισμούς κρύβουν μια υπολογίσιμη και αναπτυσσόμενη συνεργασία.

Για την ελληνική πλευρά, το πραγματικό πολιτικό δίλημμα δεν είναι αυτό που καταγράφεται στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Το πραγματικό δίλημμα είναι αν η Ελλάδα επιθυμεί την επιβίωση του νέου αυτού κρατικού μορφώματος ή επιδιώκει την αποσταθεροποίησή του. Υπογράφοντας την Ενδιάμεση Συμφωνία το 1995, η Ελλάδα όχι μόνο αποδέχτηκε (έστω και προσωρινά) μια σύνθετη ονομασία της γειτονικής χώρας (γιατί τι άλλο είναι το ΠΓΔ Μακεδονίας;), αλλά κυρίως εξέφρασε την πολιτική της βούληση για σταθεροποίηση του νέου κράτους, και ανέλαβε την ευθύνη της στήριξής του -οικονομικά, πολιτικά, ακόμα και στρατιωτικά- στη δύσκολη περίοδο που μεσολάβησε από τότε και ιδίως κατά την κρίση του 2001 που έφερε τη χώρα στα πρόθυρα της διάλυσης.

Δεν είναι, ασφαλώς, τυχαίο το γεγονός ότι οι ίδιοι που ξεσηκώνονται σήμερα για να ξανασώσουν την «ελληνική Μακεδονία που είναι ελληνική» είναι εκείνοι που θεώρησαν την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995 ισοδύναμη με τις Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου και την πολέμησαν εξαρχής. Ομως, η Συμφωνία του 1995 απέδειξε ότι η ΠΓΔΜ και η Ελλάδα μπορούν να συνυπάρξουν ως εταίροι στα Βαλκάνια και την Ευρώπη, προς όφελος και των δύο.

*Το δίλημμα, επομένως, της κυβέρνησης Καραμανλή είναι αν θα ακολουθήσει αυτή την πολιτική συνεργασίας (που θα σταθεροποιεί την ΠΓΔΜ) ή θα γίνει και η Ελλάδα παράγοντας κρίσης και αποσταθεροποίησης στην περιοχή. Η κρίση στις σχέσεις της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ δεν θα κακοκαρδίσει μόνο τους υπερατλαντικούς συμμάχους μας, αλλά θα βάλει σε δοκιμασία αυτή τη χώρα, με αποτέλεσμα να δοκιμαστεί η σταθερότητα σε όλη την περιοχή. Ποιος θα πάρει την ευθύνη για μια τέτοια εξέλιξη; Ο κ. Καρατζαφέρης και ο κ. Ψωμιάδης;

*Ο αντίλογος είναι γνωστός. Χάρη στην κατευθυνόμενη μαζική ψύχωση της περασμένης δεκαετίας, έχουμε όλοι πειστεί ότι το συνταγματικό όνομα είναι απαράδεκτο για τρεις λόγους:

α) Επειδή αποτελεί σφετερισμό της ελληνικής ιστορίας.

β) Επειδή υποκρύπτει αλυτρωτικές βλέψεις.

γ) Επειδή απειλεί τη χρήση των όρων «Μακεδονία» και «μακεδονικός» από το ελληνικό κράτος και τις ελληνικές επιχειρήσεις.

*Κατά τη γνώμη μας οι δυο πρώτοι φόβοι είναι εντελώς αβάσιμοι. Και πιο συγκεκριμένα:

α) Η ιστορία της Αρχαίας Μακεδονίας δεν κινδυνεύει να συσχετιστεί με κανένα άλλο κρατικό μόρφωμα πέραν της Αρχαίας Ελλάδας. Δεν υπάρχει κανένας σοβαρός ιστορικός σ' όλο τον κόσμο που να συνδέει -όπως φοβάται ο κ. Ψωμιάδης- την ΠΓΔΜ με τον Μέγα Αλέξανδρο, όσα αεροδρόμια κι αν πάρουν το όνομά του. Απλώς συμβαίνει αυτό που παρατηρούμε και στις ακτές της Τουρκίας με την ιστορική παράδοση της Ιωνίας. Μάλιστα, είναι τόσο σαφής η σχέση της Ελλάδας με την ιστορία της Μακεδονίας, ώστε ακόμα και ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Μιλοσόσκι σε πρόσφατη συνέντευξή του δεν είχε δυσκολία να προτείνει στη χώρα μας να ονομάσει το ελληνικό τμήμα της Μακεδονίας «Αρχαία Μακεδονία». Η δήλωση αυτή καταγγέλθηκε αμέσως ως προκλητική από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Ομως, αν την αντιμετώπιζε κάποιος με ψύχραιμο τρόπο, με στοιχειώδη πολιτική ευφυΐα, θα μπορούσε να τη χρησιμοποιήσει ως το απόλυτο επιχείρημα για να στηρίξει τις επίσημες ελληνικές απόψεις για την ιστορία της περιοχής. Διότι από μόνη της αυτή η δήλωση αποκλείει κάθε διεκδίκηση του ιστορικού παρελθόντος της αρχαίας Μακεδονίας από την ΠΓΔΜ!

β) Τα μεγέθη και η ιστορική δύναμη των δύο κρατών καθιστούν γελοία κάθε αναφορά περί αλυτρωτισμού.

Απλώς, και από τις δυο πλευρές των συνόρων υπάρχουν οι επαγγελματίες πατριώτες που υποδαυλίζουν τον εθνικισμό και τον φαντασιακό επεκτατισμό. Και ενώ για την ΠΓΔΜ (ως νέο και ασταθές κράτος) μπορεί κανείς να θεωρήσει «παιδική ασθένεια» τις εθνικιστικές κορόνες, για την Ελλάδα της Ε.Ε. και της «τρισχιλιετούς ιστορίας» ποια δικαιολογία μπορεί να βρεθεί;

Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, υπό τον γνωστό υμνητή της χούντας Νικόλαο Μέρτζο, συγκέντρωσε πρόσφατα σε τόμο σχετικά έντυπα ή δημοσιεύματα από την ΠΓΔΜ, αναδεικνύοντας τον αλυτρωτισμό των γειτόνων και προτείνοντας το πόνημα αυτό ως όχημα της εθνικής μας προπαγάνδας.

Ε, λοιπόν, το ίδιο πρόσωπο, ο κ. Μέρτζος συντόνιζε την περασμένη Δευτέρα εκδήλωση υπερεθνικοφρόνων στη Θεσσαλονίκη για το ζήτημα των Σκοπίων, όπου ο μητροπολίτης Ανθιμος εκδήλωνε τη διάθεση να κατακτήσει τμήματα της ΠΓΔΜ: «Να πάρουμε πίσω τα κομμάτια που μας λείπουν», είπε καταχειροκροτούμενος ο φέρελπις διάδοχος του κ. Χριστόδουλου από τον άμβωνα του Δικτύου 21. Ποιος μίλησε για «αλυτρωτισμό»;

*Στην πραγματικότητα, όσοι μιλούν στην Ελλάδα για αλυτρωτισμό των Σκοπίων έχουν στο μυαλό τους ένα εσωτερικό πρόβλημα της Ελλάδας. Οπως έχουμε αναλύσει σε πολλές ευκαιρίες, η χώρα μας, παραβιάζοντας κάθε σύγχρονη αρχή δικαίου, εξακολουθεί να διατηρεί το καθεστώς του εμφυλίου πολέμου για την κατηγορία των σλαβομακεδόνων πολιτικών προσφύγων που κατοικούν κυρίως στην ΠΓΔΜ. Οι ηττημένοι φυγάδες του εμφυλίου που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμα το δικαίωμα ούτε καν να επισκεφτούν τα χωριά τους.

Ακόμα και ένα απλό πιστοποιητικό γέννησης τους αρνείται το ελληνικό κράτος, με τη δικαιολογία ότι απώλεσαν την ιθαγένειά τους. Οσοι καταγγέλλουν, λοιπόν, τις εθνικιστικές κραυγές που προέρχονται από την ΠΓΔΜ, στην πραγματικότητα μιλούν με όρους εμφυλίου. Δεν είναι τυχαίο που οι παραδοσιακοί αντικομμουνιστές, οι χουντικοί, τα στελέχη του μετεμφυλιακού κράτους και της Εκκλησίας πρωτοστατούν σ' αυτή την κατεύθυνση. Αλλά ο κοινός τόπος όλων αυτών είναι ότι η ΠΓΔΜ πρέπει να διαλυθεί.

γ) Ο μοναδικός πραγματικός κίνδυνος από την κατοχύρωση στο γειτονικό κράτος του ονόματος της Μακεδονίας είναι η σταδιακή ή άμεση παρεμπόδιση της χρήσης του όρου αυτού από την ελληνική πλευρά, ειδικά στον εμπορικό τομέα. Σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία είναι δύσκολο να συνυπάρχουν προϊόντα διαφορετικών χωρών με την ίδια «ονομασία προέλευσης».

Μπορεί να κερδίσαμε τη μάχη της «φέτας», αλλά κινδυνεύουμε να χάσουμε σ' αυτό το επίπεδο τη μάχη της «Μακεδονίας», αν δεν φροντίσουμε να υπάρξει μια συνολική συμφωνία με τη γειτονική χώρα, στην οποία θα περιλαμβάνεται και το δικαίωμα της χρήσης του όρου και από τις δύο πλευρές.

*Και όμως. Αυτόν τον μόνο σοβαρό κίνδυνο που αντιμετωπίζει η Ελλάδα φαίνεται ότι τον υποτιμούν απόλυτα οι κυβερνώντες. Στις 8.4.05, ο τότε υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Μολυβιάτης δέχτηκε ως βάση διαπραγμάτευσης το όνομα Republika Makedonija-Skopje, το οποίο πρότεινε ο Μάθιου Νίμιτς, παραβλέποντας ότι στην ίδια πρόταση περιλαμβανόταν η υπόδειξη να πάψουν τα δύο μέρη να κάνουν χρήση του όρου «Μακεδονία» στις διεθνείς τους σχέσεις.

*Αν εντοπιστεί στο σημείο αυτό η διακρατική διαφορά, τότε είναι εύκολο να βρεθεί συμβιβαστική λύση. Στο κάτω κάτω της γραφής, οι έμποροι και οι επιχειρηματίες των δύο πλευρών τα έχουν ήδη βρει. Ας αναλάβουν αυτοί να ανακαλύψουν τη χρυσή τομή και σ' αυτό το ζήτημα που κυρίως αυτούς αφορά.
Ο ΙΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Πέμπτη 10 Απριλίου 2008

Τι είναι έθνος


Ανθρωποι που μιλούν μια γλώσσα και διαβάζουν τις ίδιες εφημερίδες ονομάζονται σήμερα "έθνη" και μάλιστα επιθυμούν διακαώς να διαθέτουν την ίδια καταγωγή και ιστορία. Πράγμα, όμως, που δεν έχει γίνει εφικτό ούτε με τις πλέον ολέθριες διαστρεβλώσεις της ιστορίας


Φρίντριχ Νίτσε (1885)